مهم ترین مسئله برای انتخاب گوشی باتری آن است. برای اینکه گوشی ای انتخاب کنیم چه باتری ای مناسب ماست؛ لازم است چندین نکته توجه داشته باشیم که کدام باتری کفایت رفع نیازهای روزانه ما را می کند؟ یا خیر؟ خیلی مسائل روزاانه با گوشی سر و کار داریم به همین علت اگر گوشی ای که استفاده داریم باتری آن زود تر از آن چه که فکر می کنیم تمام شود یا در موقع نیازمان نتوانیم آن را به سرعت شارژ کنیم یا اینکه اصلا جایی پیدا نشد آن را به شارژ بزنیم! خیلی ذهن آدمی را درگیر می کند که آیا این باتری با این مشخصات گوشی مناسب من است یا نه؟ چ انتخابی درست است؟!
تمام این سوال هایی ست که وقتی میخواهیم گوشی بخریم از خودمان لازم است بپرسیم که چطور گوشی نیاز هایمان را رفع میکند. ومسلما همه ی ما گوشی ای را قبول داریم که کفاف استفاده ی روز مره را جوابگو باشد و درعین حال مثلا اگر از سرکار به خانه میرسیم تا آن موقع گوشی باتری کافی داشته باشد تا به مابقی کار های خانه و زندگی هم برسیم. با اینکه باتری گوشی تنها برای همان مدل گوشی در نظر گرفته شده است، خیلی از شرکت دست به تولید ابزار هایی زدند که اگر باتری گوشی تان حتی اگر تمام شد و دسترسی به برق نداشتید و نتوانستید از شارژر استفاده کنید از طریق آن ها با خیال راحت گوشی خود را شارژ نمایید. حتی اگر گوشی موبایل تان از باتری ضعیفی برخوردار است ولی خود گوشی راضی هستید نگران این مسئله نیز نباشید امروزه برای هر نیازی جوابی هست.
از آن جایی که همه ی ما بیشتر از 90 درصد زمان خود را با گوشی هایمان صرف می کنیم مطلع هستیم که در بازار تنها دو مدل باتری برای گوشی موبایل های هوشمند در نظر می گیرند که هر دوی این دو مورد به نسبت رفع نیاز همان مزیت ها و معایبی دارند که در اینجا آن ها را با دقت بررسی خواهیم کرد.
همان طور که می دانید دو مدل باتری ست که در صنعت تولید گوشی های موبایل استفاده می شوند که به نام های باتری های لیتیوم-پلیمر و لیتیوم یونی آن ها را می شناسیم.
این دو باتری با یکدیگر رقابت تنگاتنگی تا به کنون داشتند به گونه ای می توان گفت با توجه به مدل گوشی باتری لیتیوم-پلیمر مناسب است و برای بعضی دیگر گوشی ها لیتیوم یونی. پس با ما همراه باشید که ببینیم که کدام باتری مناسب نیاز ماست.
در گوشی های موبایل دو نوع باتری بیشتر استفاده نمی شود و تا به امروز باتری های لیتیوم-یونی بهترین انتخاب بوده است. باتری های لیتیوم یونی به دلیل دارا بودن قابلیت هایی همچون افزایش طول عمر، افزایش تراکم انرژی، بهبود ایمنی، کاهش هزینه و افزایش سرعت شارژ و دیگر موارد برای استفاده از آن ها در گوشی مناسب بوده اند.
باتریهای لینیوم-یونی از سه بخش تشکیل شده اند که شامل الکترود مثبت و منفی و الکترولیت. معمولاً جنس الکترود منفی از کربن و جنس الکترود مثبت از اکسید فلزی است و الکترولیت نمک لیتیم در یک حلال ترکیب آلی است.
آند و کاتد چنین باتریهایی به ترتیب از کربن و اکسید لیتیم ساخته شدهاند. الکترولیت از نمکهای لیتیم ساخته شده است که در حلالهای آلی محلول می باشد. مواد آند بیشتر گرافیت و مواد کاتد میتواند هر کدام از این مواد باشد: اکسید کبالت لیتیم (LiCoO2)، فسفات لیتیم آهن (LiFePO4) یا اکسید منگنز لیتیم (LiMn2O4).
الکترولیتهایی که معمولاً استفاده میشوند از نمک لیتیم مانند لیتیم هگزافلوروفسفات (LiPF6)، لیتیم تترافلوئوروبات (LiBF4)، لیتیم پرکلرات (LiClO4) و … هستند، که در حلالهای عالی مانند اتیلن کربنات، کربنات دی متیل، دی اتیل و محلول کربنات حل شدهاند. الکترولیت مورد استفاده در آنها یک محلول غیر آبی است، زیرا در محلول آبی (H2O)، لیتیم (فلز قلیایی بسیار واکنشپذیر) با آب به فرم هیدروکسید لیتیم و گاز هیدروژن به شدت واکنش نشان میدهد، که این امر اصلاً مدنظر نیست.
این باتری در طول شارژ، یون لیتیم از کاتد به سوی آند حرکت کرده و در لایه آند ساکن میشود. جریان یون لیتیم از طریق الکترولیت است. وقتی این فرایند انجام میگیرد، باتری لیتیومی شارژ میشود و انرژی الکتریکی در آن ذخیره میگردد.
در طی فرایند تخلیه، لیتیوم یون از طرف آند به طرف کاتد بر میگردد. وقتی که باتری لیتیومی پر میشود، حرکت جریانهای الکترونی مخالف به طرف لیتیم یونها، در مدار بیرونی انجام میگیرد. با توجه به حرکت این الکترونها، جریان الکتریکی تولید میشود. در واقع، اختلاف پتانسیل و مقاومت که بین الکترودها ایجاد میشود، باعث میشود که جریان الکتریکی به حرکت در آید. وقتی که باتری لیتیومی از طریق یک منبع خارجی شارژ میشود، حرکت یونی اتفاق میافتد.
از پر استفاده ترین نوع باتری در گوشی های بالارده در بازار که دارای بدنه های باریک هستند باتری های لیتیوم – پلیمری هستند که این نوع باتری به خاطر سطح تحمل گرما بیشتر و شارژ شدن سریع تر و ذخیره انرژی بیشتر به نسبت باتری های دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.
طراحی نوع ساخت این باتری همانند باتری لیتیوم – یونی می باشد با این تفاوت که الکترولیت استفاده شده در آن از الکترولیت پلیمر جامد (SPE) مانند اکسید پلیاتیلن (PEO)، پلی آکریلونایتریل (PAN)، پلی متیل متاکریلات (PMMA) یا پلی وینیلیدین فلوراید (PVdF) استفاده شده است. لازم است بدانید که این الکترولیت های جامد به سه دسته میتوان طبقهبندی کرد: SPE خشک، SPE ژلهای و SPE متخلخل.
طریقه عملکرد این باتری شبیه به عملکرد باتری های لیتیوم – یونی ست با این تفاوت که مشابه با سایر سلولهای لیتیوم-یون، سلولهای لیتیوم- پلیمر بر مبنای افزودن و کاستن (intercalation و de-intercalation) یونهای لیتیوم از ماده سازنده الکترود مثبت و الکترود منفی کار میکنند و مایع الکترولیت وظیفه رسانایی را به عهده دارد. برای جلوگیری از تماس مستقیم بین الکترودها، یک جداکننده ریز متخلخل بین آنها قرار دادهشده که تنها به یونها اجازه عبور میدهد و ذرات سازنده الکترودها نمیتوانند به سمت دیگر بروند.
تا به اینجا هر دو باتری در گوشی موبایل ها پرطرفدار هستند و هر کدام به نوبه ی خود دارای امتیازات به خصوص هستند. باتریهای لیتیوم یون برای اکثر گوشی های معمولی و پایین رده یا مقرون به صرفه ها مورد استفاده است. درحالی که باتریهای لیتیوم پلیمر برای گوشی های بالارده با بدنه ای باریک و شیک انتخاب خوبی است.
هیچ یک از این باتری ها را نمی توان جایگزین دیگری دانست و منطقی ست که برای اینکه عمر گوشی و باتری ها را طولانی تر کنیم حواسمان به مدت شارژ کردن و در شارژ گذاشتن آن باشد.
میتوان گفت که موفقیت های این دو باتری به دلیل مزیت باتری لیتیومی است که چگالی شارژ بالاتری دارد، فاقد چیزی هستند که اثر حافظه نامیده می شود که با این اثر باتریها با گذر زمان سخت تر شارژ می شوند و مزیت سوم آن این است که نسبت به باتریهای لیتیوم پلیمری هزینه کمتری دارند.
لازم است که دوباره ذکر کنیم که باتریهای لیتیومی فوق العاده مقرون به صرفه هستند. آن ها مقدار انرژی زیادی را در یک واحد کوچک ذخیره می کنندبه همین دلیل برخی از مکان های حساس دیده باشید که برخی از برندهای خاص تلفن همراه همانند هنگام پرواز ممنوع هستند و این به خاطر این است که باتری لیتیومی به طور ذاتی بی ثبات هستند و با گذر زمان کیفیت شان پایین می آید و به طور بالقوه خطرناک هستند. این اتفاق در حالی رخ می دهد ماده جداساز بین الکترود مثبت و منفی شکسته شود، واکنش شیمیایی بین آن ها منجر به احتراق (آتش سوزی) می گردد. با پرطرفدار شدن استفاده از باتریهای لیتیومی در لوازم الکترونیکی، شرکت ها نیز تلاش کرده اند هزینه جانبی تولید آن ها را کاهش دهند. درحالی که باتری های با کیفیت کاملا ایمن هستند، اما باید هنگام خرید مراقب باشید که برای گوشی های خود از شرکت های نامعتبر باتری خریداری نکنید.
از سوی دیگر، باتریهای لیتیوم پلیمر به طور کلی قوی و انعطاف پذیر هستند، به خصوص زمانی که آن ها را از نظر شکل و اندازه ساخت شان بررسی کنیم. آن ها سبک وزن هستند و اندازه جمع و جوری دارند و احتمال نشت ماده الکترولیت شان کمتر است. اما باتریهای لیتیوم پلیمر نیز کاملا بی عیب و نقص نیستند. تولید آن ها هزینه بر تر است و نه چگالی انرژی شان و نه عمر مفیدشان به پای باتریهای لیتیومی می رسد.